Reumatyzm to określenie ponad 100 różnych jednostek chorobowych, obejmujących cały układ ruchu, a nie tylko stawy. Można je podzielić na dwie grupy – związane ze starzeniem się tkanek (np. zwyrodnienie stawów, osteoporoza) i nie związane z wiekiem (np. reumatoidalne zapalenie stawów, zaburzenia metaboliczne).

Rokowania i profilaktyka przeciwreumatyczna

Z reumatyzmu nie można się wyleczyć, ale można zrobić wiele, by nie utrudniał codziennego życia. Choroba ta wyróżnia się swą powszechnością, bolesnym i przewlekłym przebiegiem, wysokimi kosztami leczeniai. Za bolesne i długotrwałe objawy zapalenia stawów i tkanek wokół odpowiadają substancje wytwarzane przez organizm, nazywane mediatorami zapalenia, m.in. prostaglandyna i histamina. Są one produkowane i uwalniane przez komórki zapalenia: granulocyty i limfocyty (białe ciałka krwi), płytki krwi, makrofagi oraz komórki tuczne.

Objawy chorobowe

  • silny ból stawów, który staje się nie do zniesienia i potrafi wyłączyć z aktywnego życia;
  • rozdrażnienie, obniżenie nastroju, stany depresyjne;
  • trwałe zmiany w stawach, które uniemożliwiają wykonywanie codziennych czynności.

Leczenie

Terapia reumatyzmu ma charakter kompleksowy i obejmuje indywidualny, w zależności od stopnia rozwoju choroby:

  • leki zmniejszają wytwarzanie przez organizm mediatorów zapalenia, a więc substancji wywołujących chorobę oraz hamują ich uwalnianie;
  • konieczna jest też rehabilitacja ruchowa. Ruch, mimo że sprawia ból, powstrzymuje rozwój choroby. Jego brak wpływa niekorzystnie na odżywianie chrząstki stawowej i wytwarzanie przez błonę maziową specjalnego płynu, którego zadaniem jest zmniejszanie tarcia między elementami tworzącymi staw;
  • w ciężkich przypadkach stosuje się medykamenty najnowszej generacji, tzw. leki biologiczne. Wiążą one rozwijające się w sposób niekontrolowany białe ciałka krwi, które niszczą stawy. Dzięki tym środkom białe krwinki stają się biologicznie nieaktywne, a rozwój choroby jest zahamowany.

Pomoc w bólu

  • w łagodzeniu dolegliwości pomagają niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Mimo że można je kupić bez recepty, nie zaleca się przyjmowania ich na własną rękę, gdyż może dojść do podrażnień żołądka;
  • w  zwyrodnieniowych chorobach reumatycznych sprawdzają się żele i maści o podobnym działaniu. Rozluźniają mięśnie, poprawiają ruchomość w stawach, działają miejscowo i nie drażnią śluzówki żołądka;
  • preparatów rozgrzewających nie powinno się stosować w zapaleniu stawów. Dlatego przed użyciem dokładnie przeczytaj ulotkę lub poradź się lekarza.

Fizyko i fizjoterapia niezbędną pomocą w procesie zdrowienia

Oprócz leków i odpowiednio dobranej diety konieczne jest wdrożenie pomocy w postaci zabiegów:

Ćwiczenia (kinezyterapia) – bierne i czynne zawsze usprawniają dotknięty chorobą staw. Część powinna być wykonywana pod okiem fachowca, jednak większość możesz robić samodzielnie;

Masaż klasyczny – zmniejsza sztywność i napięcie mięśni, poprawia miejscowe krążenie krwi i stan ukrwienia tkanek. Oklepywanie, rozcieranie, ugniatanie wyłącznie rękoma – może być wykonywane przez masażystę, ale niektóre elementy można robić samemu. Im częściej, tym lepiej;

Masaż wodny – polega na polewaniu silnym strumieniem wody wybranych okolic ciała. Znaczenie ma siła, skład chemiczny i temperatura wody. Daje efekt podobny do masażu klasycznego;

Balneoterapia (leczenie uzdrowiskowe) – skuteczne ze względu na działanie na organizm wielu czynników. W polskich uzdrowiskach przeprowadzane są zabiegi borowinowe, polegające na okładaniu ciała rodzajem torfu;

Termoterapia – z użyciem ciepła lub zimna (krioterapia) powoduje przekrwienie tkanek, co w efekcie zmniejsza ból, rozluźnia mięśnie, likwiduje sztywność stawów, wyzwala efekt przeciwzapalny;

Elektroterapia (diatermia) – wykorzystuje prąd elektryczny (nieszkodliwy dla pacjenta).

*Informacje zamieszczone na tej stronie służą wyłącznie do celów edukacyjnych, nie mogą być zastępstwem profesjonalnego medycznego doradztwa i leczenia. Stan zdrowia i wszelkie jego zaburzenia winny być konsultowane z właściwymi służbami medycznymi.

Autor: Emilia Glugla, ekspert ds. relacji społecznych serwisu www.zdrowy-senior.org

szlachetnezdrowie.bloog.pl